Koma, beyin fonksiyonlarının ciddi şekilde bozulduğu ve kişinin uykuda gibi hareketsiz ve farkındalık kaybı yaşadığı bir durumdur. Kişinin kalp atışı, nefes alma ve diğer hayati fonksiyonlarını sürdürmek için gereken temel beyin aktivitelerinin dışında herhangi bir tepki vermediği bir durumdur. Detaylar yazımızda.
Koma, tıbbi bir terim olup, derin ve uzun süren bilinç kaybını ifade eder. Beyin aktivitesinin ciddi bir şekilde bozulduğu bir durumdur. Kişinin uyanık olmadığı, çevresine tepki vermediği, bilinçli hareketlerde bulunmadığı bir durumu tanımlar.
Genellikle ciddi bir beyin hasarı, travma, enfeksiyon, inme, ilaç veya madde zehirlenmesi, metabolik bozukluklar gibi nedenlerle ortaya çıkar. Beyin hasarı, normal beyin fonksiyonlarının bozulmasına ve bilincin kaybolmasına neden olabilir.
Koma, derecelendirilebilir ve farklı derinlik düzeylerine sahip olabilir. Hafif komada, kişi bazı tepkiler verebilir, gözlerini açabilir ve bazı hareketlere tepki verebilir. Ancak derin koma durumunda, kişi uyanık değildir, gözlerini açmaz, acıya tepki vermez ve bilinçli hareketler yapmaz.
Tıbbi acil bir durum olarak kabul edilir ve acil müdahale gerektirir. Tedavi, komanın altında yatan temel nedenin belirlenmesine dayanır ve hastanın hayatını desteklemeyi, beyin hasarını en aza indirmeyi ve normal beyin fonksiyonlarını geri kazanmasını sağlamayı amaçlar. Koma süresi ve sonuçları kişiden kişiye değişebilir ve bazı hastalarda koma sonrası rehabilitasyon süreci gerekebilir.
Koma, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilmektedir. Bu nedenlerden bazıları şu şekildedir:
Bu sadece bazı yaygın koma nedenlerinden birkaçıdır. Koma, çeşitli başka nedenlerden de kaynaklanabilir. Bazı durumlarda ise neden belirlenemez. Her bir koma durumu bireysel olarak değerlendirilmelidir ve altta yatan nedenin tespiti için ilgili tıbbi testler yapılmalıdır.
Koma, derin bir bilinç kaybı durumudur. Birçok belirti gösterebilir. Ancak belirtiler, kişiden kişiye ve komanın altında yatan nedenlere bağlı olarak değişebilmektedir.
Koma belirtileri ciddi bir tıbbi durumu işaret eder ve hemen tıbbi yardım gerektirir. Nedeninin belirlenmesi ve uygun tedavinin uygulanması için acil bir sağlık hizmeti sağlayıcısıyla iletişime geçmek önemlidir.
Tanı, genellikle hastanın gözlemi ve nörolojik muayene sonucunda konulmaktadır. Doktor, hastanın bilincinin kapalı olduğunu, gözlerinin kapalı olduğunu, ağrılı uyarılara tepki vermediğini veya sadece belirli bir şekilde tepki verdiğini gözlemleyebilir. Ayrıca, beyin fonksiyonlarının değerlendirilmesi için elektroensefalogram (EEG) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRI) gibi testler de kullanılabilir.
Koma tedavisi, altta yatan nedenin tedavisi ile mümkündür. Koma genellikle beyin hasarı sonucu oluştuğundan, tedavi, hasarın derecesine ve nedenine bağlı olarak değişebilmektedir. Beyin hasarının nedeni tespit edildikten sonra, tedaviye başlanabilir. Tedavi, hastanın nefes almasını ve kan basıncını düzenlemeyi içerebilmektedir. Ayrıca, beyin hasarının neden olduğu ödem ve enfeksiyonlar gibi komplikasyonlar da tedavi edilmektedir. Koma tedavisi, hastanın durumuna ve nedenine göre değişebilir. Birçok durumda, hastanın destekleyici bakım ve rehabilitasyon alması gerekebilmektedir.